Peiling Maurice de Hond 1 juli 2012 - VVD-aanhang wel achter EU-afspraken?

Vergeleken met vorige week zijn in deze peiling de VVD en de PvdA met 2 zetels gedaald en zijn het CDA en de SP 2 zetels gestegen en D66 1 zetel.

Vergeleken met de Tweede Kamer is de VVD eenzesde en de PvdA en het CDA ruim eenderde kleiner. De PVV blijft vrijwel gelijk, de SP is meer dan verdubbeld, D66 tachtig procent gegroeid en GroenLinks heeft veertig procent verloren.

Maurice de Hond geeft ook een verklaring voor de verschuivingen van deze week:

"Onder invloed van het debat over Europa en de afspraken, die er vrijdagmorgen in Brussel zijn gemaakt, zien we nogal wat verschuivingen. De positie van de VVD (en Mark Rutte, zoals we verderop zullen zien) is verzwakt. Dat geldt ook voor die van de PvdA. Maar 28% van de VVD-kiezers is positief over de afspraken die er vrijdag in Brussel zijn gemaakt en bij de PvdA is dat 37%." (accentuering mz)

De Hond heeft deze week dan ook aanvullende vragen gesteld over de Europese Top. Of deze zijn conclusie rechtvaardigen is echter de vraag. Want waar komen deze percentages vandaan? Van de vijf vragen over de EU-Top luidt er een "Bent u tevreden met de afspraken die vrijdag zijn gemaakt?" Mogelijke antwoorden: ja, nee, weet niet/geen antwoord. Je zou denken dat wie hierop met ja geantwoord heeft, positief is over de afspraken en wie nee antwoordde, negatief. Maar dan had de geaccentueerde zin hierboven moeten luiden:

55% van de VVD-kiezers is positief over de afspraken die er vrijdag in Brussel zijn gemaakt en bij de PvdA is dat 64%.

Kijk maar in de tabel:

Die achtentwintig en zevenentwintig procent moeten dus ergens anders vandaan komen. En inderdaad, ze komen voor in een andere tabel, met antwoorden op de vraag "Vindt u dat dit een positieve of negatieve uitkomst is voor Nederland?" Alleen zijn daarin de keuzeopties niet alleen Positief, Negatief en Weet niet/geen antwoord, maar zit er ook een optie Neutraal bij.

En zo is op basis van die tabel deze formulering evengoed verdedigbaar:

Van de VVD-kiezers staat 61% niet afwijzend tegenover de afspraken die vrijdag in Brussel zijn gemaakt en bij de PvdA is dat 62%.

Evenals de volgende, waar in plaats van de antwoorden Positief en Neutraal, de antwoorden Negatief en Neutraal bij elkaar zijn opgeteld:

Van de VVD-kiezers is 65% niet positief over de afspraken die vrijdag in Brussel zijn gemaakt en bij de PvdA is dat 50%.

Kunnen de cijfers uit de tabel ook neutraler samengevat worden? Moeilijk. De constatering dat 62% van de kiezers niet positief tegenover de cijfers staat is net zo waar als die dat 52% er niet negatief tegenover staat. Maar dat maakt hem niet beter. Eigenlijk kunnen we dus niet zoveel met deze cijfers. Hooguit zou het interessant zijn om de waardering door kiezers van anti-Europa-partijen te vergelijken met die van partijen die - ook al is dat in verschillende gradaties - achter Europa staan. 

Ik was van plan om die cijfers hier in een uitgebreidere versie van de laatste tabel te laten zien, toen me nog iets opviel. Maurice de Hond heeft het in zijn tekst over percentages van de VVD- en PvdA-kiezers, en ik heb dat hierboven ook overgenomen. Maar wie denkt dat het dan om de kiezers van nu gaat, komt bedrogen uit. In zijn antwoordtabellen zijn de mensen verdeeld niet verdeeld naar partijvoorkeur nu, maar naar hoe zij in 2010 stemden. En de peilingen laten toch juist zien dat die verhoudingen inmiddels compleet veranderd zijn. Bovendien, van mensen die toen niet gestemd hebben (waaronder nieuwe kiezers), ontbreken dan de antwoorden geheel. Tenzij... De Hond per ongeluk de verkeerde opschriften boven zijn tabellen heeft gezet en het toch om partijaanhang van nu gaat. Hoe dan ook, dat is allemaal zo onduidelijk dat het weinig zin heeft met deze cijfers verder te rekenen.

Tot slot nog een opmerking over de manier waarop De Hond zijn gegevens presenteert:

Terwijl hij bij zetelaantallen net als andere peilers de volgorde aanhoudt die de partijen nu in de Tweede Kamer hebben, zet hij in de andere tabellen steeds de PVV vooraan. Waarom is niet duidelijk, ook in zijn peilingen is de PVV immers niet de grootste partij, maar het is wel opvallend dat bij vragen over Europa zo de meest extreme resultaten het eerst in het oog springen.