Peiling Politieke Barometer 3 september 2012 - PvdA op niveau Tweede Kamer

Peiling Maurice de Hond 3 september 2012 - slordige duiding De Hond in DWDD

SP was waarschijnlijk ook gedaald zonder RTL-debat

Zoals beschreven in SP verdubbelt, Roemer heeft spijt. Terecht? kwam Maurice de Hond vorige week maandag als eerste met een peiling over het RTL-debat. De invloed van het debat leek relatief klein: een deel van de kijkers was wel gaan twijfelen, maar tot gewijzigde keuzes had het nog amper geleid. Dinsdag publiceerde TNS NIPO cijfers die lieten zien dat er wel verschil tussen kijkers- en niet-kijkers was geweest, maar dat de invloed op de SP-kiezers minimaal was. En woensdag werd dat nog eens bevestigt door de peiling van De Stemming. Ja, de SP was acht zetels gedaald, maar anders dan het verschil in zetels bij de PvdA leek dit amper beïnvloed te zijn door het debat.

En toen kwam Peil.nl gisteren opeens met een nieuw bericht: Het grote effect van debatten op de kiezersvoorkeuren. Daarin blikt Maurice de Hond terug op 10 jaar Peil.nl aan de hand van een aantal belangrijke debatten in voorgaande verkiezingen én kijkt hij opnieuw naar het RTL-debat. Met als opmerkelijke conclusie:

"Het debat van RTL4 op 26 augustus heeft een forse impact gehad op de kijkers. Met name zien we dat een deel van de winst die de SP had behaald kwijt raakt onder de kijkers naar het debat. Abrupt is de electorale positie van de PvdA duidelijk verbeterd."

"Statistisch analfabetisme in de journalistiek"

In een uitzending van radioprogramma Bijlage op RTV N-H legt politicoloog Armèn Hakhverdian goed uit wat er misgaat in het nieuws rond peilingen in verkiezingstijd. Nee, politicologen hebben geen bezwaar tegen peilingen op zich, ze gebruiken zelf ook graag enquêtes voor hun onderzoek. En nee, dat niet alle peilingen exact dezelfde zetelaantallen geven is ook niet zo'n punt. Elke peiler gebruikt nu eenmaal een andere methode en peilt een andere groep mensen. Zolang je maar naar meerdere peilingen kijkt, de uitslagen combineert en daaruit distilleert wat in grote lijnen de trends zijn, heb je er best iets aan.

Waar het aan schort is vooral goede berichtgeving. Armèn Hakhverdian:

"Er heerst echt een statistisch analfabetisme in de Nederlandse journalistiek. De manier waarop omgegaan wordt met peilingen, de manier waarop die geïnterpreteerd worden en de manier waarop die worden weergegeven is schokkend slecht in Nederland."

Peiling Politieke Barometer 31 augustus 2012 - trend overige peilingen bevestigd

Wie neemt u in de maling, het CPB of Maurice?

Naast de debatten waren ook de doorberekeningen van de verkiezingsprogramma's door het CPB in het nieuws deze week. Dus onderzocht Peil.nl in hoeverre kiezers zich door die doorberekeningen laten leiden. "CPB-doorrekening niet van invloed in stemhokje", kopte Novum over de uitslag, in een bericht dat onder meer verscheen op Nu.nl. Een kop die helaas de inhoud van het artikel niet dekte, want een kwart van de gepeilden gaf aan wel degelijk de cijfers mee te wegen.

Dat iemand dat überhaupt durfde toe te geven, is een wonder voor wie de peilinguitslag van Peil.nl heeft gelezen.

SP verdubbelt, Roemer heeft spijt. Terecht?

"Wie de recente geschiedenis van verkiezingen in Nederland kent, weet dat een eenvoudig onderzoekje na een tv-debat zo onschuldig niet is", schrijft Marco Visser vandaag in Trouw in een artikel over hoe debatten en peilingen de stemming in verkiezingstijd bepalen.
Deze week konden we duidelijk zien hoe die invloed ontstaat. Eén fragment uit het RTL-debat werd keer op keer op tv getoond als voorbeeld van hoe Emile Roemer had gefaald. Niet omdat hij de feiten niet beheerste, wat vooraf als een van zijn zwakke punten werd gezien, maar omdat hij even uit het veld geslagen was door de onverwachte reactie van Rutte op zijn openingsvraag.

De kritiek nam toe op het moment dat de bekend werd hoe het debat had doorgewerkt in de peilingen. Althans, dat is wat we overal kunnen lezen. Maar klopt dat ook?

Peiling De Stemming 29 augustus 2012 - verschil SP-VVD nog even groot

Peilingwijzer 29 augustus - PvdA stijgt, SP daalt (ook zonder invloed debat)

Peiling TNS NIPO 28 augustus 2012 - wijzigingen veroorzaakt door debat?